ABD, Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), yaralı askerlerin hayatta kalma ve iyileşme şansını arttırmak için insan vücudunda zaman yönetimini değiştirmenin yollarını arıyor.
DARPA, moleküler biyolojiyi kullanarak Biostasis programını, yaşam sistemlerinin zarar verme olayı ile bu sistemlerin çöküşü arasındaki zaman penceresini genişletme amacı ile çalıştığı hızı değerlendirmek ve değiştirmek için bir yol olarak geliştirmiştir.
Böylesi bir uzantı, “altın saat” i genişletecektir. Yaralanma veya enfeksiyon arasındaki süre, savaş alanında bir hayatı kurtarmanın en önemli faktörlerinden biri olarak kabul edilen ilk tedavidir.
Biostasis program müdürü Tristan McClure-Begley, DARPA yayınında “Moleküler düzeyde, yaşam sürekli bir biyokimyasal reaksiyonlar dizisidir ve bu reaksiyonların tanımlayıcı özelliği, bir katalizöre ihtiyaç duymalarıdır” dedi.
“Bir hücre içinde, bu katalizörler, kimyasal ve kinetik enerjiyi biyolojik süreçlere dönüştüren proteinler ve büyük moleküler makineler biçiminde gelir” diye ekledi.
McClure- Begley “Biostasis ile hedefimiz, bu moleküler makinelerin kontrol edilmesi ve tüm sistemlerin aynı hızda yavaşlatılmasıdır, böylece tüm sistemi hassas bir şekilde yavaşlatabilir ve müdahale tersine çevrildiğinde veya yıpranırken olumsuz sonuçlardan kaçınabiliriz”, dedi.
Yaralı birlikleri temin eden Savunma Bakanlığı politikası, ordunun yaklaşık yüzde 98’i hayatta kalma oranıyla kazandıktan sonra ilk saat içinde savaş alanında savaştan uzaklaştırılır,
Ama Pentagon yakın çevredeki rakiplere odaklanmaktadır. Bunlar; önemli ateş gücü ve hava yeteneklerine sahip olanlardır. Altın saatin gelecekteki çatışmalarda yeterli etkiyi sağlayabileceği ise manidar.
Ordu, sağlık görevlilerinin ilk triyaj aşamasının ötesinde bakım sağlamalarına ve bir savaş doktorunun temel bilgisi ile bir savaş meydanı yardım istasyonunda görevli bir profesyonel arasındaki uçurumu daraltmalarına izin verecek ek eğitimlere bakıyor.
DARPA’nın inisiyatifi, hala gelişmekte olan hücrelerin, proteinlerin seviyesinde enerjiyi nasıl kullandığını kontrol eden biyokimyasal yaklaşımlar arıyor, aşırı koşullarda hayatta kalabilen ve metabolik süreçlerini büyük ölçüde azaltan veya kapatacak organizmaların doğasından örnekler kullanıyor.
McClure-Begley, “Diğer biyolojik sistemleri desteklemenin en iyi yollarını bulabilirsek ve hasar gördükten sonra aşağıya doğru bir sarmal girme ihtimalini azaltabilirsek, o zaman biyoloji araç kutusu için önemli bir katkı yapacağız.” dedi.
Şu anda, Biostasis programı, kavram kanıtı teknolojileri geliştirmeye ve test etmeye odaklanmıştır.
Benzer Biostasis teknolojileri, reaksiyon sürelerini azaltarak ve kan ve diğer biyolojik ürünlerin raf ömrünü uzatarak başka tıbbi faydalar sağlayabilir.
ABD ordusu, vücudun yaralanmaya tepki verme ve iyileşme yeteneğini artırmak için başka yollar aramaya devam ediyor.
Bu yılın başlarında, Askeri Sağlık Sistemi Araştırma Sempozyumu’ndaki doktorlar ve araştırmacılar, rejeneratif tıp ve kullanımlarını, özellikle uzuvları, kasları ve sinir dokusunu rejenere etme olasılığını tartıştılar.
ABD Ordusu Tıbbi Materyal Geliştirme Faaliyetinin ekstremite onarım ürün müdürü Orgeneral Albay David Saunders, “Henüz orada değiliz.
“Yapmaya çalıştığımız şey, travma ve rekonstrüktif cerrahlarımız için, uzun vadeli sonuçları fonksiyonlarda ve yaralı ekstremitelerin formunda geliştirmek için ortaya çıktıklarında, çeşitli rejeneratif tıp ürünlerinden bir araç seti geliştirmektir.”
Saunders, kas, sinir, damar ve bağ dokularının yeniden büyümesini sağlamak için sentetik greft kullanımında ilerleme olduğunu ekledi.
Sempozyumda tartışılan araştırmada, hasarlı kemiklerin iyileşmesine yardımcı olmak için dolgu maddelerini kullanma çabaları ve yırtıcılardan kaçmak için cildin dökülmesini ve nispeten hızlı bir şekilde skardan kurtulma becerisine sahip olan Afrika dikenli farenin incelenmesi yer alıyordu.
Saunders, “Vücut zırhı ve hasar kontrol ameliyatlarının uygulanması nedeniyle tehlikeli yaralar giderek daha fazla yaşanabilir.” Dedi.
“Yaralı savaşçılarımıza biçim ve işlev kazandırmak için rejeneratif tıp alanında ortaya çıkan pek çok harika şey var.”
Söz konusu teknolojiler pratik uygulamadan uzaktır. Fakat savaş zamanı emirleri altında çalışan ordu, geçmişte hızlı tıbbi ilerlemeler kaydetmiştir.
İkinci Dünya Savaşı sırasında, bir ordu komisyonu sadece iki yıl içinde ABD’de bir grip aşısı için FDA onayı verdi.
Kaynaklar:
”https://www.darpa.mil/news-events/2018-03-01”
”https://www.sciencealert.com/darpa-research-extending-golden-hour-first-aid-field-injuries”
Bu makaleyi 3 dakikada okuyabilirsiniz.
Moleküler Biyoloji ve Genetik