Londra’dan bilim insanları biyomühendislik teknikleriyle birlikte laboratuvarda özafagus(yemek borusu) geliştirdiler. Fareler üzerinde yapılan denemeler de başarılı oldu. Özafagus oldukça karmaşık bir organ olup bir sürü doku tipinden bir araya gelmiştir ve sıvı ya da katı besinlerin mideye ulaştırılmasında görevlidir.
Bilim insanları bir farenin özafagusunu araştırma için kullandılar ve özafagusu farenin hücrelerinden arındırarak sadece geriye kalıp görevi görecek kollajen bir yapı bıraktılar. İnsan ve fareden alınan erken evredeki kas ve bağ dokularını bu yapıyla birleştirdiler. Özafagusun 2 cm’lik bir kısmı farenin karnına implante edildi. Çalışmaya öncülük eden Dr. Paula Bonfanti implante ettikleri özafagusun hem yapı hem de işlev bakımından başarılı olduğunu söyledi. Özafagusun implante edilen kısmı besinlerin mideye ulaşması için kas kasılmalarıyla gerekli olan hareketini sağlayabiliyor.
Yaklaşık olarak her 3000 bebekten birisi özafagus anormalisiyle doğuyor. Kimisinin özafagusunun belirli kısımlarda bir boşluk varken kimisinde ise mideyle bağlantıyı sağlayan kısım bulunmuyor.
Hudson Wakelin, özafagus anormalisiyle doğmuş ve cerrahi müdahaleyle midesi yukarı kaldırılarak boğazıyla birleştirilmiş 2 yaşında bir çocuk. İkizi gibi her besini rahatça tüketemiyor ve besinlerin soluk borusuna gitmemesi için her zaman dikkatli olmak zorunda. Hudson’ın annesi, onun hem sık aralıklarda ve az yediğini hem de Hudson’ın boğulabileceği ihtimaline karşı hep dikkatli davrandığını söylüyor. Aynı zamanda Hudson’ın reflüsü olduğunu belirtiyor.
Amerika’da, doğan 250 çocuk(bir yılda) Hudson gibi acı çekiyor ve cerrahi işlemler de sınırlı. Araştırmacılar bu çalışmanın özafagusu zarar görmüş veya özafagusu olmadan doğan bebekler için yapılacak klinik deneylere öncülük edebileceğini umuyorlar. Klinik olarak uygulanabilmesi için daha önümüzde çok zaman var, hayvanlar ve memeliler üzerinde daha çok denemenin yapılması gerekiyor. Çalışma deneylerle birlikte insanlarda uygulanabilir hale geldiğinde biyomühendislikle üretilmiş özafagusların anormaliyle doğan bebekler için çok faydalı olacağı kesin.
Yazar : Evrim ÖZDEMİR
Kaynak :
BBC
Bu makaleyi 2 dakikada okuyabilirsiniz.
Moleküler Biyoloji ve Genetik
